رویداد اجایل‌کافه‌گپ چیست؟
در نخستین جلسه از مجموعه نشست‌های «اجایل کافه گپ»، چهار اسکرام مستر—پدرام، مینا، علی و پیمان—در فضایی صمیمی اما جدی گرد هم آمدند و درباره چالش‌های واقعی، تحولات نوین در اکوسیستم اسکرام، و مفاهیم بنیادین تفکر و یادگیری گفت‌وگو کردند.
این نشست در کافه فرین سعادت‌آباد برگزار شد و هدف آن، آغاز گفتمان‌هایی مستمر با حضور محدود اما اثرگذار افرادی علاقه‌مند به دنیای اجایل و تیم‌سازی بود.
در صورتی که علاقهمندید در رویدادهای بعدی شرکت کنید از طریق لینک زیر ثبت نام کنید. اجایل‌کافه‌گپ در حال حاضر رایگان است و تنها اشتیاق شما برای گفتگو، بحث و یادگیری در حوزه‌ی مدیریت تیم و سازمان با محوریت رویکرد چابک را می‌طلبد.
همچنین اگر علاقهمندید بیشتر در مورد این رویداد بدانید می‌توانید مطلب زیر را بررسی کنید:
بخش اول: راهنمای رسمی اسکرام و مسیر متفاوتی کهExpansion Pack ترسیم کرده است
بخشی از جلسه به بررسی و گفت‌وگو درباره سند جدیدی با عنوان مقاله‌ی مکمل راهنمای اسکرام (Scrum Guide Expansion Pack) اختصاص یافت؛ محتوایی که به‌تازگی توسط جف ساترلند (یکی از بنیان‌گذاران اسکرام)، جان کولمن و رالف یوخام منتشر شده است. در این بخش، پدرام توضیح داد که برخلاف راهنمای رسمی اسکرام (نسخه ۲۰۲۰) که به‌صورت بسیار فشرده و کم‌انعطاف تدوین شده، این سند جدید تلاش کرده است با رویکردی باز، امکان مشارکت جامعه‌ی اسکرام‌مسترها و اجایل‌کوچ‌ها را فراهم کند.
در این مدل، مخاطبان می‌توانند نظرات خود را ثبت کنند، محتوا را به چالش بکشند، و عملاً در شکل‌گیری مسیر تکامل سند نقش داشته باشند.
این ویژگی‌ها از دید برخی از حاضران، فرصتی ارزشمند برای نزدیک‌تر شدن اسکرام به واقعیت‌های میدانی تیم‌ها تلقی شد. اما در عین حال، این نگاه موافق، با نقدهایی جدی نیز مواجه شد.
پیمان با اشاره به تغییرات ساختاری سند، پرسشی کلیدی مطرح کرد:
اگر هدف، صرفاً توضیح بیشتر و بسط محتوا بوده، چرا شاهد تغییرات بنیادی هستیم؟ اگر تغییرات بنیادی مد نظر بوده چرا در قالب نسخه جدید ارائه نشده است؟
برخی از تغییرات مورد اشاره شامل موارد زیر بود:
حذف اصطلاح Definition of Done و جایگزینی آن با مفهوم Definition of Output Doneو اضافه نمودن مفهومی به نام Definition of Outcome Done
هم‌تراز قرار دادن Self-Management در کنار Empiricism و Lean Thinking به‌عنوان پایه‌های اسکرام
افزودن نقش Stakeholder به‌عنوان نقش مستقل
معرفی Artifact جدیدی با عنوان Product
پیمان تأکید کرد که چنین مواردی فراتر از شرح و تفسیر کردن است و در واقع به نوعی انشعاب مفهومی از مسیر اصلی اسکرام رخ داده است.
همچنین پدرام به نبود نام Ken Schwaber (هم‌بنیان‌گذار اسکرام) در میان مؤلفان اشاره کرد و آن را به‌عنوان نشانه‌ای از اختلاف‌نظر احتمالی در خصوص مسیر جدید تلقی کرد—به‌ویژه در مورد پذیرش فضای باز و مشارکتی.
جمع‌بندی این بخش از جلسه آن بود که Expansion Pack تنها یک شرح تفصیلی نیست، بلکه کوششی برای بازتعریف بخشی از اصول اسکرام در پاسخ به چالش‌های واقعی و محیط‌های پیچیده است. مسیری که همچنان در حال شکل‌گیری بوده و بازخورد جامعه، نقش مهمی در آینده آن خواهد داشت.
بخش دوم: تأملی عمیق درباره تفکر، منطق و شناخت
نیمه دوم جلسه با چرخشی معنادار به سمت موضوعی بنیادین و کمتر پرداخته‌شده پیش رفت : تفکر کردن.
پدرام با اشاره به تجربه شخصی خود از شرکت در دوره‌ای با محوریت «درست فکر کردن»، بحثی را آغاز کرد که به‌سرعت همه حاضران را درگیر کرد.
او ضمن معرفی کتاب هنر استدلال (The Art of Reason)، به مفاهیم کلیدی‌ای همچون منطق جهان‌شمول، شناخت دانسته‌ها و نادانسته‌ها، تضاد و تناقض پرداخت.
پدرام تأکید کرد که:
فکر کردن یعنی با علم بر دانسته‌ها، تلاش کنیم مجهولات را کشف کنیم؛ یعنی حرکت از دانستگی به نادانستگی.
او همچنین توضیح داد که ریشه بسیاری از مشکلات در سازمان‌ها، تیم‌ها و حتی روابط کاری، به عدم آشنایی با اصول تفکر منطقی بازمی‌گردد. این اصول، شامل:
توانایی تشخیص تضاد از تناقض
قدرت تمایز بین اختلاف دیدگاه و تفاوت نگرش
و شناخت شکاف‌های ذهنی (مجهولات) به‌جای فرار از آن‌هاست
پیمان نیز در ادامه بر تفاوت اختلاف و تفاوت اشاره کرد و بر اهمیت این موضوع تأکید کرد و گفت که چنین گفت‌وگوهایی، بسیار فراتر از بحث‌های روزمره متدولوژیک است و به نوعی به یادگیری عمیق انسانی منتهی می‌شود.
تمامی اعضا اتفاق نظر داشتند که مهارت تفکر شفاف و منطقی، به موفقیت در اجرای درست اجایل، رهبری تیم‌ها و حتی تصمیم‌گیری‌های سازمانی کمک خواهد کرد.
اشتراک چالش‌ها؛ از تجربه‌های واقعی تا راهکارهای عملی
در ادامه، اعضای حاضر به اشتراک‌گذاری چالش‌های حرفه‌ای خود پرداختند:
مینا که از حوزه‌ی QA وارد نقش اسکرام مستر شده، درباره تلاش خود برای ساختن تیمی اسکرامی در سازمانی با فرهنگ مدیریتی سنتی گفت؛ جاهایی که تصمیم‌گیری‌ها مقطعی، ناپایدار و نگاه پروژه‌محور است، چالش‌برانگیز هستند.
راهکاری که پیشنهاد شد، برگزاری جلساتی با ذی‌نفعان، اولویت‌بندی موانع (Impediements) بر اساس وزن‌دهی و شکل‌دهی به یک بک‌لاگ سازمانی برای حل تدریجی چالش‌ها بود.پیمان درباره تیم‌هایی صحبت کرد که با وجود انسجام داخلی، قربانی تصمیمات ناگهانی و غیرمنتظره از سوی مدیریت می‌شوند. او همچنین به تجربه‌اش در ایفای نقش اسکرام مستر در سطوح مختلف سازمان اشاره کرد—از تسهیل تعاملات بین‌تیمی تا همراهی با سازمان در مسیر بلوغ فرهنگ چابک.
علی نیز ضمن اشاره به پیش‌زمینه‌ی تحصیلی و شغلی خودش که تو بخش انرژی و مدیریت کار می کرده و از آن فضا وارد دنیای اسکرام مستر شده تأکید کرد که مهارت شنیدن عمیق به او کمک کرده تا مباحث را تحلیل کند و تأثیرگذار باشد.
نتیجه‌گیری: یک حلقه کوچک، اثری ماندگار
نخستین جلسه «اجایل کافه گپ» نشان داد که از جمع‌هایی کوچک و خودجوش، می‌توان گفت‌وگوهایی جدی، آموزنده و تأثیرگذار شکل داد.
از تحلیل مسیرهای جدید در اکوسیستم اسکرام گرفته تا تعمق در پایه‌ای‌ترین مهارت انسانی—تفکر.
در پایان، توافق شد که هر شرکت‌کننده، فردی از شبکه‌ی ارتبطات خود را برای جلسه بعدی معرفی کند تا حلقه یادگیری به‌صورت تدریجی و ارگانیک رشد کند.
نشست بعدی به‌زودی برگزار خواهد شد.