فرهنگ اجایل: گامهایی به سوی پیادهسازی مؤثر
در اولین پنجشنبه پاییزی، جمعی از اسکراممسترها و مالکان محصول (حضور پدرام کشاورزی، علی سخایی، رادمان خورشیدیان، تکتم عباسزاده، مهدیه عابدینی، مهسا آشنا، آرتاباز مکبری و سجاد مهدوی) به میزبانی علی سخایی گرد هم آمدند تا درباره مفهوم فرهنگ در دنیای اجایل گفتگو کنند. این جلسه فرصتی بود تا تجربیات و چالشهای مختلفی که در پیادهسازی اجایل در سازمانها وجود دارد، بررسی شود. محور اصلی بحث، فاصله میان تصویر ایدهآل اجایل و واقعیتهای موجود در سازمانها بود.
تعریف فرهنگ از نگاه اعضای جلسه
در این نشست، هر یک از اعضا تعریفی خاص از فرهنگ ارائه دادند. برخی به رفتارهای پذیرفتهشده در یک سازمان اشاره کردند، در حالی که دیگران بر اهمیت ارزشهایی که به افراد حس تعلق و ارزش میدهد، تأکید کردند. این تنوع در تعاریف نشاندهندهی غنای مفهوم فرهنگ است و به ما یادآوری میکند که فرهنگ نه تنها به رفتارها بلکه به احساسات و باورهای افراد نیز مرتبط است.
چالشهای پیادهسازی فرهنگ اجایل
یکی از موضوعات کلیدی که در این جلسه مطرح شد، نحوه پیادهسازی فرهنگ اجایل در سازمانها بود. اعضا بر این نکته تأکید کردند که بسیاری از مدیران تصور میکنند اجایل راهحلی سریع و جادویی برای مشکلات سازمانی است. در واقعیت، اما اجایل به معنای انعطافپذیری و توانایی تطبیق با شرایط متغیر است. این دوگانگی بین انتظارات مدیران و واقعیتهای اجایل میتواند منجر به ایجاد مقاومت در برابر تغییرات شود.
نقش اسکراممسترها
اسکراممسترها در این جلسه به عنوان «ژنرال بی درجه» توصیف شدند؛ افرادی که بدون هیچ اختیار مدیریتی باید در عین حفظ آرامش و هدایت تیم، به حل مسائل فرهنگی و عملیاتی بپردازند. یکی از دغدغههای اصلی آنها این بود که بسیاری از افراد بدون درک عمیق از اجایل، به سادگی اظهارنظر میکنند. این نگرش میتواند مانع از برگزاری جلسات مؤثر شود و به ایجاد فضایی مقاوم در برابر تغییرات منجر گردد.
ایگو: مانع بزرگ در مسیر اجایل
چالش دیگری که در این جلسه مورد بحث قرار گرفت، ایگو (Ego) بود. ایگو میتواند به عنوان مانعی جدی در مسیر دستیابی به اهداف اجایل عمل کند. برای غلبه بر این مانع، نیاز به یک تیم منسجم و متعهد داریم. این فرایند ممکن است زمانبر باشد، اما همزمان میتوان فرهنگ اجایل را نیز در سازمان پیادهسازی کرد.
سنجش ظرفیت تیمها
در ادامه، اعضا به موضوع سنجش ظرفیت تیمها پرداختند. ارزیابی دقیق ظرفیتها و نقاط قوت هر تیم میتواند به بهبود فرآیندهای کاری و افزایش کارایی کمک کند. این سنجش نه تنها به شناسایی چالشها کمک میکند، بلکه میتواند زمینهساز رشد و پیشرفت تیمها باشد.
انعطافپذیری در فرآیندهای اسکرام
• اجازه به تجربه: اسکرام مسترها باید از پافشاری بر روی تمامی ایونتهای اسکرام خودداری کنند و به تیم اجازه دهند تا خودشان تجربیات جدیدی را کسب کنند. این کار میتواند به تیم کمک کند تا بفهمد کدام فرآیندها برای آنها مؤثرتر است و کدامها نیاز به تغییر دارند.
• مفهوم اصلی اجایل: انطباقپذیری: یکی از اصول کلیدی اجایل، توانایی انطباق با شرایط و نیازهای متغیر است. تیمها باید بتوانند بر اساس تجربیات خود، فرآیندها و روشهای کاری را تنظیم کنند. این امر به آنها این امکان را میدهد که به بهترین شکل ممکن با چالشها و فرصتها برخورد کنند.
• گوش دادن به نیازهای تیم: اگر اعضای تیم احساس کنند که یک ایونت خاص مانند “رترو” برای آنها مفید نیست، باید این امکان وجود داشته باشد که آن را برگزار نکنند. اما در عین حال، باید فضایی فراهم شود که اعضای تیم بتوانند انتقادات و پیشنهادات خود را به راحتی بیان کنند. این کار میتواند به تقویت فرهنگ بازخورد و همکاری کمک کند.
• تشویق به مشارکت: زمانی که اعضای تیم متوجه شوند که خودشان میتوانند تصمیم بگیرند که چه زمانی و چگونه ایونتها را برگزار کنند، انگیزه بیشتری برای مشارکت در فرآیندها پیدا میکنند. این امر میتواند منجر به برگزاری جلسات مؤثرتر و با کیفیتتر شود.
و اسکرام مستر خوب اسکرام مستری است که در تیم مهارت self management را بتواند به خوبی جا بیندازد و تیم میزان وابستگی کمی به او داشته باشد و در نبود نقش اسکرام مستر تیم دچار آسیب جدی نشود.
نتیجهگیری
این جلسه تجربهای ارزشمند و پربار از اشتراکگذاری دانش و دغدغههای اصلی اعضا بود. فرهنگ اجایل نه تنها به رفتارها بلکه به احساس تعلق و تعاملات انسانی نیز وابسته است. برای پیادهسازی موفقیتآمیز اجایل، لازم است که تصویر ذهنی ما از آن با واقعیتهای موجود همخوانی داشته باشد.