سلام و درود به همه.
من پدرام کشاورزی هستم و در این اپیزود قصد دارم یکی دیگر از ساختارهای رهاییبخش را معرفی کنم. نام این ساختار «Discovery & Action Dialogue» یا به اختصار «DAD» است.
از این قسمت به بعد، کمی تغییر در شیوهی معمول معرفی ساختارها ایجاد کردهام. با توجه به بازخوردهایی که تاکنون دریافت کردهام، تصمیم گرفتم بیشتر بر اصل موضوع متمرکز شوم: اینکه چرا این ساختارها مفید هستند و بهطور کلی چگونه اجرا میشوند. به همین دلیل، دیگر مرحله به مرحله توضیح نمیدهم که دقیقاً چه کار باید کرد یا هر بخش چه میزان زمان دارد. اما مطمئن باشید این روش باعث میشود خودِ ساختار بهتر در ذهن شما جای بگیرد. اگر هم به جزئیات دقیق مراحل نیاز داشتید، میتوانید به وبسایت و صفحهی اپیزود مراجعه کنید و به آنها دسترسی داشته باشید.
دوست دارم نظرتان را دربارهی این تغییر ساختار بدانم: آیا بهتر شده، بدتر شده یا تفاوتی نکرده است؟ همچنین اگر پیشنهادی دارید، خوشحال میشوم از طریق وبسایت، گپ، کستباکس، لینکدین، تلگرام یا اینستاگرام با من در میان بگذارید.
حالا برویم سراغ بررسی این اپیزود و ساختار داد.
گاهی در یک تیم یا سازمان مشکلی وجود دارد که هیچوقت واقعاً حل نمیشود. شاید دلیل آن نبود راهحل نباشد، بلکه به این خاطر باشد که راهحل نزد کسی است که هرگز فرصت بیان پیدا نکرده است. آیا تا به حال فکر کردهاید چرا بعضی افراد، با وجود شرایط مشابه، به راهحلهای بهتری میرسند و نتایج متفاوتی کسب میکنند؟ این افراد کسانی هستند که در میان بینظمی مسیر خودشان را پیدا میکنند و به چیزی میرسند که دیگران به آن دست نیافتهاند، بدون اینکه به منابع خاصی دسترسی داشته باشند.
حال تصور کنید فضایی امن ایجاد شود تا همه بتوانند دربارهی راهحلهای کوچک اما تأثیرگذار خود صحبت کنند، بدون ترس از قضاوت یا سرزنش. چه اتفاقی میافتد اگر همه، حتی کسانی که معمولاً در تصمیمگیریها حضور ندارند، بتوانند در حل یک مشکل قدیمی و دشوار نقش داشته باشند؟ گفتوگوی کشف و اقدام دقیقاً برای چنین موقعیتی طراحی شده است.
با مجموعهای از پرسشهای ساده اما قدرتمند میتوان گروهی از افراد را گرد هم آورد، حتی بدون برنامهریزی رسمی، تا داستانهایشان را بازگو کنند و از دل این تجربهها راهحلهای واقعی بیرون بیاید. روند کلی چنین است:
ابتدا بررسی میکنیم از کجا متوجه وجود مشکل شدهایم. سپس میپرسیم خودمان چه اقداماتی برای حل آن انجام دادهایم. بعد به این میپردازیم که چه موانعی مانع تداوم این اقدامات میشوند. در ادامه، پرسش کلیدی مطرح میشود: آیا کسی را میشناسید که با وجود همهی موانع، توانسته این مشکل را حل کند؟ دقیقاً چه کاری انجام داده است؟
در این مرحله به دنبال کشف راهحلها در میان افراد حاضر هستیم. سپس نوبت خلاقیت میرسد. پرسش بعدی این است: چه ایدهای برای بهبود اوضاع دارید؟ بلافاصله هم میپرسیم چه اقدامی لازم است تا این ایده عملی شود و چه کسی داوطلب انجام آن است. اینجا فضا کاملاً باز میشود تا عمل شکل بگیرد؛ نه از بالا به پایین، بلکه از دل خود افراد.
در پایان، پرسیده میشود چه کسان دیگری باید در این مسیر درگیر شوند تا مطمئن شویم گفتگو از یک حلقهی بسته فراتر میرود و میتواند موجی از حرکت ایجاد کند.
حال تصور کنید اعضای تیم احساس کنند نه تنها شنیده میشوند، بلکه تجربههایشان ارزشمند است. این موضوع میتواند به تغییر واقعی منجر شود. در روش داد، تسهیلگر تنها پرسشها را مطرح میکند و نقش هدایتگر دارد، نه معلم یا سخنران. هیچکس ملزم نیست «پاسخ درست» بدهد؛ همه صرفاً داستان خود را بیان میکنند.
ویژگیهای مهم این روش عبارتاند از: فضای غیررسمی، دعوت بدون اجبار، گوش دادن بدون قضاوت و ثبت ایدهها بدون تحلیل. قدرت این گفتگو در این است که افراد احساس مالکیت نسبت به راهحلها پیدا میکنند، زیرا آنها را خودشان خلق کردهاند، نه اینکه صرفاً دریافتکنندهی نسخهی آماده باشند.
ممکن است در یک جلسه، یک ایدهی انقلابی مطرح شود یا شاید تنها چند قدم کوچک برای شروع برداشته شود. اما همین گامهای کوچک میتوانند مسیر تغییر را باز کنند و مقاومت در برابر تغییر را به اشتیاق برای تجربه کردن تبدیل نمایند.
از خود بپرسید: در تیم یا جمع شما کجاها مشکلات مزمن وجود دارد که هیچوقت جدی به آن پرداخته نشده است؟ چه کسی را میشناسید که تجربهای منحصر به فرد دارد اما تاکنون از او نپرسیدهایم چه کرده است؟ و مهمتر از همه، آیا آمادهاید همین امروز گفتوگوی کشف و اقدام را آغاز کنید؟ احتمالاً پاسخهای واقعی همین نزدیکی هستند، در دل افرادی که همیشه در کنار ما بودهاند.
به انتهای اپیزود رسیدیم. امیدوارم این بخش برایتان مفید بوده باشد و بهطور کلی با این ساختار آشنا شده باشید. اگر میخواهید اطلاعات دقیقتری دربارهی مراحل این ساختار داشته باشید، همانطور که پیشتر هم اشاره کردم، من تمامی این ساختارها را ترجمه کردهام و میتوانید آنها را در اپلیکیشن «لیزا» یا «Liberating Structures» در اپاستور و پلیاستور بیابید و روی گوشی خود نصب کنید.
البته با توجه به فرایند جدیدی که در پیش گرفتهام و در حال تبدیل آنها به اپیزود و بازبینی دوبارهی ترجمهها هستم، احتمالاً در پایان این فصل نسخهی بهروزشده را منتشر کنم و از طریق توسعهدهندگان مقیم در هالیستیکون آلمان در دسترس همه قرار دهم. اما تا آن زمان، اگر میخواهید بهتدریج نسخههای بهروز شده را دریافت کنید، میتوانید به وبسایت گپ مراجعه کنید.
منتظر شنیدن نظرات شما هستم. خوب و خوش باشید.